Kampania profrekwencyjna
Wybory do Parlamentu Europejskiego 2024

W okresie od lutego do czerwca 2024 roku IPP przeprowadził profrekwencyjną kampanię społeczną, której celem było aktywne zachęcanie do głosowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2024 roku. Kampania miała na celu uświadomienie obywatelom, jak ważne jest aktywne i świadome uczestnictwo w procesach demokratycznych, w tym wyborach do PE, oraz jakie korzyści z tego wynikają dla ich codziennego życia. Dodatkowo kampania miała na celu zwiększenie świadomości polskich obywateli na temat istoty demokracji uczestniczącej i zachęcenie do aktywnego udziału w życiu społeczno-politycznym Unii Europejskiej.

Profrekwencyjna kampania społeczna obejmowała kilka elementów:

  • działania komunikacyjne i edukacyjne w mediach społecznościowych,  
  • seria podcastu IPP „Komentarz wyborczy”,  
  • wydarzenia online, offline oraz hybrydowe, w tym cykl 5 konferencji, 3 debaty hybrydowe oraz 2 wyborcze punkty informacyjne, 
  • mailingi do jednostek samorządu terytorialnego oraz podmiotów społeczeństwa obywatelskiego, zachęcające do udostępniania przygotowanych przez IPP materiałów dotyczących wyborów (artykuł na stronę internetową, plakat, ulotka, pakiet grafik), 
  • powyborcza kampania z podziękowaniem za udział w wyborach, połączona z badaniem ankietowym na temat doświadczeń związanych z procesem wyborczym.

Seria „Komentarzy wyborczych” i wydarzeń, w skład których wchodzą konferencje i debaty, spotkały się z entuzjastycznym przyjęciem środowiska i rezonowały w przestrzeni mediów społecznościowych i podczas dyskusji uczestników biorących w nich udział w formie zdalnej i stacjonarnej. Dziesiątki podmiotów, do których skierowana była kampania, wykorzystały przesłane materiały dotyczące wyborów. Komponent edukacyjny kampanii przyczynił się do zwiększenia świadomości obywatelskiej na temat życia w społeczeństwie demokratycznym, co w dłuższej perspektywie czasowej może się przełożyć na zwiększenie partycypacji obywatelskiej w Polsce oraz Europie. 

Kampania w statystykach:

  • ogólny zasięg działań komunikacyjnych to ponad 1 000 000 użytkowników,
  • ponad 60 000 odbiorców kampanii mailingowej,
  • 1000 respondentów w powyborczym badaniu ankietowym,
  • ponad 700 bezpośrednich uczestników wydarzeń,
  • 261 osób zarejestrowanych na oficjalnej platformie PE together.eu,
  • 13 wydarzeń stacjonarnych, online i hybrydowych,
  • 11 odcinków podcastu „Komentarz wyborczy”,
  • dziesiątki odniesień do materiałów przygotowanych przez IPP w mediach społecznościowych i stronach internetowych podmiotów trzecich.

Wydarzenia

W ramach kampanii profrekwencyjnej zostało zorganizowanych 13 wydarzeń online, offline oraz hybrydowych na tematy, związane z rolą UE we współczesnym świecie, wyborami do PE oraz wpływem obywateli na przyszłość UE, w tym cykl 5 konferencji, 3 debaty hybrydowe oraz 2 wyborcze punkty informacyjne.
Nagrania ze wszystkich konferencji i debat są dostępne na kanale YouTube IPP

Podcasty

W ramach działań informacyjno-edukacyjnych kampanii zorganizowano specjalną serię 11 podcastów tematycznych pod tytułem „Komentarz wyborczy”, gdzie ekspertki i eksperci dzielili się swoją wiedzą i opiniami na temat aktualnych wydarzeń poprzedzających wybory. Wszystkie odcinki tej serii podcastu są dostępne na platformach YouTube, SpotifyApple Podcasts.

Powyborcze badanie ankietowe

Okładka raportu z badania

W ramach kampanii było przeprowadzone anonimowe badanie ankietowe, które dotyczyło wyborów do Parlamentu Europejskiego. Celem ankiety było:

  • zebranie informacji na temat postrzegania procesu wyborczego,
  • oceny organizacji wyborów, ich jakości i przejrzystości, oraz
  • efektywności działań profrekwencyjnych, prowadzonych przed wyborami przez PE oraz podmioty trzecie.

Pytania ankietowe miały charakter zarówno zamknięty, jak i otwarty.
W badaniu wzięło udział 1 000 osób.

Materiały do pobrania

W ramach kampanii Instytut Polityk Publicznych przygotował promocyjno-informacyjne materiały dotyczące wyborów.

Broszura_str.1
Broszura informacyjna dot. wyborów do PE w 2024 r. – strona 1
Broszura_str.2
Broszura informacyjna dot. wyborów do PE w 2024 r. – strona 2

Jest to oficjalna strona Parlamentu Europejskiego, która tworzy społeczność, wierzącą w demokrację i chcącą aktywnie uczestniczyć w demokracji europejskiej, zarówno na poziomie lokalnym, jak i unijnym. Platforma pozwala na dzielenie się wiedzą, doskonalenie swoich umiejętności, współpracę z Parlamentem Europejskim oraz nawiązanie kontaktu z ludźmi o podobnych poglądach.

Na together.eu można znaleźć m.in.:

  • wydarzenia,
  • materiały informacyjno-edukacyjne,
  • szkolenia,
  • organizacje społeczeństwa obywatelskiego, chętne do współpracy.

Strefa wiedzy

Aspekty demokracji: przedstawicielskiej, uczestniczącej i deliberatywnej

Demokracja reprezentatywna to podstawa naszego społeczeństwa, gdzie każdy nasz głos jest najważniejszym narzędziem kształtowania przyszłości naszego kraju!

W demokracji reprezentatywnej (inaczej pośredniej) podczas wyborów wybieramy swoich przedstawicieli do rządzenia w naszym imieniu. To znaczy, że możemy wpływać na decyzje polityczne, wybierając tych, którzy najlepiej odzwierciedlają nasze interesy i wartości. 

Dlaczego to istotne? Bo każdy ma prawo do oddania swojego głosu niezależnie od statusu czy zamożności. W ten sposób nasze władze stają się bardziej zróżnicowane i podejmują bardziej równościowe decyzje.

Model demokracji pośredniej funkcjonuje w wielu krajach, w tym w Polsce i Unii Europejskiej. Nie zapominajmy także, że nasz udział w wyborach to nie tylko przywilej, ale również obowiązek. Każdy nasz zarówno oddany, jak i nieoddany głos kształtuje przyszłość pamiętajmy o tym podczas wyborów!

Demokracja partycypacyjna (też uczestnicząca) to więcej niż tylko głosowanie w wyborach. To aktywne zaangażowanie obywateli w proces podejmowania decyzji i kształtowania polityki.

W takim systemie ludzie mogą bezpośredniego uczestnictwa w dyskusjach, inicjatywach społecznych i projektach lokalnych, które wpływają na ich życie i społeczność. Przykłady takiej demokracji to m.in.: 

  • budżety obywatelskie,  
  • konsultacje społeczne,  
  • panele obywatelskie, 
  • online platformy do e-partycypacji.  

W demokracji partycypacyjnej to my, obywatele, mamy bezpośredni wpływ na decyzje polityczne i zmiany społeczne. Zachęcamy więc do aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym i budowania lepszej przyszłości poprzez współpracę i dialog!

Demokracja deliberatywna to nie tylko sposób podejmowania decyzji – to szansa na budowanie wspólnoty opartej na szacunku, empatii i współpracy!

To proces, w którym obywatele angażują się w otwartą i rzeczową dyskusję nad problemami społecznymi, szukając wspólnych rozwiązań. Obywatele nie tylko wyrażają swoje preferencje poprzez głosowanie, ale także słuchają innych, szanują różnorodne perspektywy i dążą do konsensusu, uwzględniającego dobro wspólne.  

Demokracja deliberatywna to zaufanie, współpraca i gotowość do kompromisu, które wzmacnia więzi społeczne i prowadzi do lepszych decyzji. Zachęcamy więc do otwartych, konstruktywnych dyskusji i dążenia do porozumienia. Wspólnie możemy budować lepszą przyszłość! 

Proces decyzyjny UE 

W Unii Europejskiej w procesie podejmowania decyzji kluczową rolę odgrywają trzy główne instytucje: 

Parlament Europejski: jest to jedyna instytucja UE, której członkowie są bezpośrednio wybierani przez obywateli państw członkowskich. Parlament Europejski reprezentuje interesy obywateli całej Unii Europejskiej oraz współtworzy i uchwala prawo UE. Jego rola polega na podejmowaniu decyzji wraz z Radą Unii Europejskiej oraz kontrolowaniu działań Komisji Europejskiej. 

Rada Unii Europejskiej: składa się z przedstawicieli rządów państw członkowskich. Rada wspólnie z Parlamentem Europejskim uchwala prawo UE, koordynuje polityki krajowe oraz zawiera międzynarodowe umowy. W zależności od tematu, w Radzie spotykają się ministrowie odpowiedzialni za dany obszar polityki i działają w różnych konfiguracjach, np. Rada ds. Gospodarczych i Finansowych lub Rada do Spraw Zagranicznych. 

Komisja Europejska: jest to instytucja odpowiedzialna za wykonanie decyzji podjętych przez Parlament Europejski i Radę UE. Komisja przedstawia propozycje nowych aktów prawnych, dba o stosowanie prawa UE oraz zarządza budżetem UE. Jej członkowie, tzw. komisarze, są mianowani przez rządy państw członkowskich, ale działają niezależnie w interesie ogółu Unii Europejskiej. Przewodniczący Komisji jest wybierany przez Parlament Europejski. Komisja również odpowiada przed Parlamentem Europejskim za swoje działania. 

Ten trójstronny schemat decyzyjny zapewnia równowagę między instytucjami UE, co umożliwia skuteczne podejmowanie decyzji na szczeblu europejskim, zgodnie z zasadami demokracji i reprezentacji.

Jest to główna metoda przyjmowania unijnych aktów (rozporządzenia, dyrektywy, decyzje), która ma zastosowanie do ok. 85 dziedzin polityki. W tym procesie zaangażowane są głównie trzy instytucje: Komisja Europejska, Parlament Europejski i Rada Unii Europejskiej. Ich współpraca i negocjacje mają na celu opracowanie prawa, które służy interesom wszystkich Europejczyków.

  1. Pomysł: wszelkie propozycje nowych aktów prawnych lub zmian w istniejących mogą pochodzić od różnych instytucji, takich jak Komisja Europejska, Parlament Europejski, Rada Unii Europejskiej, a także w niektórych przypadkach państw członkowskich.  
  2. Propozycja: po sformułowaniu pomysłu, instytucja odpowiedzialna przedstawia formalną propozycję ustawy. Najczęściej inicjatywa ta pochodzi od Komisji Europejskiej. 
  3. Dyskusja i negocjacje: propozycja trafia do Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej, gdzie podlega dyskusjom, negocjacjom oraz ewentualnym poprawkom. W trakcie tego procesu instytucje wspólnie pracują nad ustaleniem treści nowego prawa, dbając o różnorodne interesy i potrzeby obywateli. 
  4. Uchwalenie: gdy Parlament Europejski i Rada osiągną porozumienie w sprawie ostatecznej wersji aktu prawodawczego, wspólnie uchwalają go. 
  5. Wdrożenie: po uchwaleniu, nowe przepisy muszą być wdrożone przez państwa członkowskie UE. Państwa mają określony czas na implementację aktu do swojego krajowego porządku prawnego, a proces ten monitoruje Komisja Europejska. 

Polska jako członek Unii Europejskiej, odgrywa istotną rolę w podejmowaniu decyzji dotyczących przyszłości Europy. Nasz kraj ma możliwość współdecydowania w wielu kluczowych kwestiach politycznych, gospodarczych i społecznych. Aktywny udział w procesie decyzyjnym UE umożliwia Polsce: 

  • wyrażanie swoich opinii i interesów na arenie międzynarodowej, 
  • współkształtowanie prawa i polityki europejskiej zgodnie z naszymi potrzebami i interesami, 
  • skuteczniejsze rozwiązywanie problemów dzięki współpracy z innymi państwami i instytucjami unijnymi. 
  • korzystanie z funduszy europejskich wspierających rozwój kraju oraz realizację projektów infrastrukturalnych, społecznych i gospodarczych. 

Jednakże członkostwo w UE wiąże się także z konsekwencjami dla Polski. Decyzje podejmowane na szczeblu europejskim mają bezpośredni wpływ na naszą gospodarkę, politykę społeczną, środowisko oraz wiele innych obszarów życia publicznego. Dlatego ważne jest, abyśmy aktywnie uczestniczyli w dyskusjach i negocjacjach, dbając o nasze interesy i współpracując z partnerami z innych państw członkowskich.

Unia Europejska podejmuje decyzje w wielu kluczowych obszarach, które mają istotne znaczenie dla obywateli Polski. Oto kilka z nich: 

  1. Handel: UE tworzy jednolity rynek i negocjuje umowy handlowe z innymi państwami, co wpływa na dostępność towarów i ich ceny na polskim rynku, a także na eksport polskich produktów. 
  2. Ochrona środowiska: UE ustanawia normy dotyczące zrównoważonego rozwoju, czystości powietrza, wody i odpadów, co przekłada się na zdrowie publiczne i stan środowiska naturalnego w Polsce.  
  3. Prawo pracy: Unia Europejska ustanawia minimalne standardy w zakresie warunków pracy, wymiaru czasu pracy, wynagrodzenia czy praw pracowniczych. Zapewnia to ochronę dla pracowników, godziwe warunki zatrudnienia i równość szans. 
  4. Edukacja i mobilność: UE wspiera programy edukacyjne, badawcze i wymiany studenckie (np. Erasmus+), umożliwiając polskim studentom, naukowcom i młodym profesjonalistom zdobywanie doświadczenia za granicą. 
  5. Polityka społeczna: Unia Europejska podejmuje działania w zakresie równości płci, integracji społecznej i walki z dyskryminacją, co przyczynia się do budowy bardziej sprawiedliwego społeczeństwa także w Polsce. 

Powyższe obszary polityki stanowią tylko część działań podejmowanych przez UE, które mają realny wpływ na nasze codzienne życie, prawa i możliwości rozwoju. Dlatego też ważne jest, abyśmy aktywnie uczestniczyli w życiu politycznym Unii Europejskiej, dbając o nasze interesy i reprezentując nasze wartości na arenie międzynarodowej!

Jednym z fundamentalnych założeń funkcjonowania Unii Europejskiej jest zasada pierwszeństwa prawa unijnego.  

Pierwszeństwo prawa unijnego oznacza, że w przypadku konfliktu między prawem UE a prawem krajowym, to prawo unijne ma zawsze pierwszeństwo. Oznacza to, że państwa członkowskie są zobowiązane do stosowania i respektowania prawa UE ponad wszelkimi innymi przepisami krajowymi. 

Dlaczego to istotne? Zasada ta zapewnia spójność i jednolitość w interpretacji i stosowaniu prawa we wszystkich państwach członkowskich Unii. Pozwala to na skuteczne funkcjonowanie jednolitego rynku, swobodę przepływu osób, towarów, usług i kapitału oraz wspólne podejmowanie decyzji na szczeblu europejskim. Również dzięki tej zasadzie obywatele Unii mają pewność, że ich prawa są równie ważne i respektowane we wszystkich państwach członkowskich. 

Jednak ta zasada utrzymuje równowagę pomiędzy UE a państwami członkowskimi, czyli chroni autonomię i suwerenność państw członkowskich, jednocześnie umożliwiając skuteczną integrację i współpracę na poziomie europejskim. 

To właśnie dzięki zasadzie pierwszeństwa prawa unijnego możliwa jest efektywna integracja europejska, zapewniająca stabilność, przewidywalność i ochronę praw obywateli na terenie całej Unii Europejskiej.

Członkostwo w UE i wpływ Unii Europejskiej

Jako członkowie UE, Polska czerpie wiele korzyści z integracji europejskiej, ale równocześnie musi stawić czoła pewnym wyzwaniom. Oto niektóre z nich: 

➕ Rozwój gospodarczy: dzięki dostępowi do jednolitego rynku UE, polscy przedsiębiorcy mają możliwość swobodnej wymiany towarów i usług z innymi firmami europejskimi, jak również pozyskania inwestycji zagranicznych. 
➕ Fundusze europejskie: Polska korzysta z finansowania ze środków UE, wspierając rozwój infrastruktury, edukacji, zdrowia i wielu innych obszarów.  
➕ Mobilność: polscy obywatele mają możliwość swobodnego podróżowania, studiowania i pracy w innych krajach członkowskich UE.  
➕ Stabilność polityczna: członkostwo w UE umacnia pozycję Polski na arenie międzynarodowej oraz zwiększa stabilność polityczną i społeczną. 

➖ Składki członkowskie: przystąpienie do UE wiąże się z koniecznością opłacania składek członkowskich, a dodatkowo państwa bardziej rozwinięte są zobowiązane wspomagać finansowo inne kraje. 
➖ Suwerenność: część decyzji podejmowanych w UE może ograniczać suwerenność państw członkowskich w niektórych kwestiach, takich jak np. polityka zagraniczna i migracyjna. 
➖ Wpływ na politykę wewnętrzną: polityka UE może mieć wpływ na kształtowanie prawa krajowego, co może czasem kolidować z polskimi interesami narodowymi lub wymagać trudnych kompromisów.  
➖ Polityka handlowa i pieniężna: polityka handlowa państw członkowskich w dużej mierze jest kształtowana Unią, a wraz z przystąpieniem do strefy euro państwa są uzależnione od wspólnej polityki pieniężnej. 

Ważne jest, abyśmy otwarcie dyskutowali o tych kwestiach i pracowali nad rozwiązywaniem problemów, aby Unia Europejska mogła służyć naszym wspólnym interesom.

Unia Europejska to nie tylko zbiór niezależnych państw, ale wspólnota, w której działania każdego kraju wpływają na dobro innych. 

Solidarność: państwa członkowskie UE kierują się zasadą solidarności w trudnych czasach, wspierając się nawzajem w przypadku kryzysów, klęsk żywiołowych czy sytuacji nadzwyczajnych. Dzielą się one wiedzą, zasobami i doświadczeniami, aby skutecznie reagować na wspólne zagrożenia. 

Wspólna polityka: w ramach UE państwa członkowskie prowadzą wspólną politykę w wielu obszarach, takich jak handel, obronność, ochrona środowiska czy zdrowie publiczne. Wspólne podejście umożliwia skuteczniejsze rozwiązywanie wspólnych problemów i wyzwań. 

Innowacje i rozwój: współpraca między państwami UE sprzyja wymianie wiedzy, technologii i najlepszych praktyk w różnych dziedzinach, co przyspiesza innowacje i rozwój gospodarczy oraz społeczny w całej Europie.  

Wspólne cele i wartości: Unia Europejska opiera się na wspólnych wartościach takich jak demokracja, prawa człowieka, równość i wolność. Współpraca między państwami UE umożliwia promowanie tych wartości na arenie międzynarodowej oraz obronę ich w obliczu wyzwań. 

Wspierając się nawzajem i działając wspólnie, państwa członkowskie UE mogą bardziej skutecznie radzić sobie z globalnymi wyzwaniami i realizować wspólne cele, przyczyniając się do lepszej przyszłości dla wszystkich obywateli Europy.

Unia Europejska odgrywa kluczową rolę w przeciwdziałaniu globalnym wyzwaniom, stając się silnym sojusznikiem w tworzeniu lepszej przyszłości dla wszystkich. 

Klimat i ochrona środowiska: UE prowadzi walkę ze zmianami klimatycznymi, angażując się w międzynarodowe porozumienia, promując zrównoważony rozwój i inwestując w energię odnawialną. 

Bezpieczeństwo i stabilność: UE wspiera stabilność na świecie poprzez udział w misjach pokojowych, współpracę w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony oraz działania na rzecz rozwiązania konfliktów. 

Rozwój i pomoc humanitarna: UE jest największym światowym dawcą pomocy rozwojowej, wspierając kraje rozwijające się w walce z ubóstwem, chorobami i nierównościami społecznymi. 

Handel i współpraca międzynarodowa: UE działa na rzecz otwartego i uczciwego handlu, wspierając rozwój gospodarczy i wymianę kulturalną na całym świecie. 

Dzięki współpracy i solidarności Unia Europejska umożliwia skuteczniejsze reagowanie na wyzwania globalne, wspierając stabilność, rozwój i pokój na całym świecie. Wspólnie możemy osiągnąć więcej!

Prawa obywateli Unii Europejskiej, jak i obywatelstwo europejskie są zapisane w traktatach unijnych i są niezwykle istotne. Określają relację między Unią a jej obywatelami.

Obywatelem Unii jest każda osoba, która ma obywatelstwo jednego z państw członkowskich. Obywatelstwo europejskie pełni podobną funkcję jak to krajowe i jest z nim związane, lecz go nie zastępuje. Co ważne, obejmuje ono dodatkowe prawa i obowiązki poza tymi, które wynikają z obywatelstwa krajowego.

Obywatele Unii Europejskiej mogą:

  • Swobodnie przemieszczać i osiedlać się na terytorium UE.
  • Głosować i kandydować w wyborach do Parlamentu Europejskiego oraz w lokalnych wyborach w kraju UE, w którym mieszkają.
  • Uzyskać ochronę dyplomatyczną poza Unią Europejską, zapewnioną przez dowolne państwo członkowskie.
  • Złożyć petycję do Parlamentu Europejskiego i zgłosić się do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich.
  • Zwracać się do instytucji unijnych w wybranym języku państw członkowskich.
  • Uzyskać, w określonych przypadkach, dostęp do dokumentów tworzonych przez instytucje unijne.

Warto pamiętać, że obywatelstwo europejskie daje wiele możliwości. Dzięki niemu można aktywnie uczestniczyć w życiu politycznym Unii. Obywatele UE mogą przede wszystkim głosować w wyborach do Parlamentu Europejskiego. Mogą także angażować się w Europejską Inicjatywę Obywatelską, sugerując zmiany w polityce UE.

Parlament Europejski

Parlament Europejski jest jednym z najważniejszych organów Unii Europejskiej i reprezentuje ponad 448 milionów obywateli z 27 państw członkowskich. W skrócie jest to: 

Demokratyczny organ: Parlament Europejski jest jedynym organem UE, który jest bezpośrednio wybierany przez obywateli Unii Europejskiej. Posłowie do PE reprezentują swoje państwa i ich interesy w procesie podejmowania decyzji na szczeblu europejskim. 

Głos obywateli: Parlament Europejski składa się z 705 posłów wybieranych w powszechnych, bezpośrednich wyborach co pięć lat, co daje obywatelom możliwość wyrażenia swoich preferencji i wpływu na kształtowanie polityki UE. 

Organ prawodawczy: Parlament Europejski współdecyduje z Radą UE w procesie legislacyjnym, co oznacza, że ma istotny wpływ na kształtowanie prawa europejskiego. Posłowie do PE pracują nad przyjmowaniem aktów prawnych i podejmują decyzje w interesie wszystkich obywateli UE. 

Głos na arenie międzynarodowej: Parlament Europejski reprezentuje UE na arenie międzynarodowej i bierze udział w negocjacjach dotyczących umów międzynarodowych oraz współpracy z innymi instytucjami międzynarodowymi. 

Organ kontroli: Parlament Europejski monitoruje działania instytucji europejskich i nadzoruje niektóre obszary polityki UE (np. polityka zagraniczna i bezpieczeństwa). Posłowie mają możliwość zgłaszania pytań, wniosków i sugestii do Rady UE oraz Komisji Europejskiej. 

Parlament Europejski to kluczowy organ Unii Europejskiej, który działa na rzecz reprezentowania i chronienia interesów obywateli całej Europy. Dzięki jego demokratycznemu charakterowi, Parlament Europejski jest głosem wszystkich Europejczyków na szczeblu europejskim. 

Parlament Europejski ma bogatą historię, która rozpoczęła się ponad siedemdziesiąt lat temu. 

Początki Parlamentu Europejskiego sięgają Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali (EWWiS) powstałej w 1952 roku, której celem było zapewnienie pokoju i współpracy gospodarczej w Europie po II wojnie światowej.  

Od tamtej pory Parlament Europejski zyskał na znaczeniu i wpływie. Z instytucji, członkowie której byli mianowani przez parlamenty państw członkowskich, przekształcił się w obieralny przez obywateli parlament.  

Pierwsze bezpośrednie wybory do Parlamentu odbyły się w 1979 roku, co oznaczało przełom w procesie integracji europejskiej. Posłowie do PE wybierani są co pięć lat i wybory te stanowią ważny element demokracji europejskiej, umożliwiając obywatelom wyrażenie swojego głosu i wybór swoich reprezentantów. 

Wraz z kolejnymi traktatami europejskimi, takimi jak Traktat z Maastricht (1993), Traktat amsterdamski (1999) czy Traktat lizboński (2009) Parlament Europejski zyskiwał nowe uprawnienia i kompetencje, umacniając swoją rolę w procesie legislacyjnym (procedura współdecyzji) i kontroli nad władzą wykonawczą (m.in. nadzoruje działalność Komisji Europejskiej). 

Dziś Parlament Europejski jest demokratycznie wybranym organem, który współdecyduje w procesie ustawodawczym UE, reprezentując obywateli UE, dbając o ich interesy oraz promując wartości europejskie na arenie międzynarodowej. 

Parlament Europejski jako demokratycznie wybrany organ Unii Europejskiej, posiada szereg istotnych uprawnień, które umożliwiają mu reprezentowanie interesów obywateli i współdecydowanie w procesie legislacyjnym. Oto kilka z nich: 

Ustawodawstwo: Parlament Europejski na równi z Radą Unii Europejskiej bierze udział w procesie ustanawiania prawa UE w ramach tzw. procedury współdecyzji. Posłowie do PE biorą udział w debatach, głosowaniach i negocjacjach nad aktami prawodawczymi, co pozwala na wyrażanie woli obywateli na szczeblu europejskim. 

Kontrola nad budżetem: PE ma uprawnienia do uchwalania budżetu Unii Europejskiej, co oznacza, że może wpływać na alokację środków na różne cele i programy. Posłowie monitorują również wykonanie budżetu i kontrolują wydatki UE. 

Kontrola nad władzą wykonawczą: Parlament Europejski sprawuje kontrolę nad działalnością Komisji Europejskiej, powołując ją, zatwierdzając skład oraz ma możliwość zgłoszenia wotum nieufności dla Komisji. PE może przeprowadzać przesłuchania komisarzy, zadawać pytania i zgłaszać wnioski w sprawie działań KE. 

Dialog z obywatelami: Parlament Europejski utrzymuje regularny dialog z obywatelami UE poprzez umożliwienie składania petycji obywatelskich oraz organizowanie wysłuchiwań dot. europejskich inicjatyw obywatelskich.  

Uprawnienia Parlamentu Europejskiego stanowią fundament demokracji europejskiej, zapewniając obywatelom UE możliwość bezpośredniego udziału w procesie podejmowania decyzji i kontrolowania działalności instytucji europejskich.

Struktura: Parlament Europejski składa się z posłów i posłanek wybieranych bezpośrednio przez obywateli państw członkowskich UE co 5 lat. Liczba posłów i posłanek z każdego kraju zależy od liczby ludności danego państwa. Obecnie w PE zasiada 705 posłów i posłanek, ale po wyborach europejskich w 2024 r. liczba mandatów w Parlamencie zwiększy się do 720 w związku ze zmianami demograficznymi w UE. Z Polski wybieramy 53 posłów i posłanek. 

Grupy polityczne: posłowie i posłanki w PE są podzieleni według orientacji politycznej, a nie według kraju pochodzenia. Oni obradują w ponadnarodowych grupach politycznych. 

Komisje parlamentarne: prace legislacyjne PE są prowadzone w komisjach parlamentarnych, które specjalizują się w konkretnych dziedzinach. Komisje opracowują projekty legislacyjne, sprawozdania, poprawki do aktów prawnych w swoich obszarach. 

Posiedzenia plenarne: Parlament Europejski zasiada co miesiąc (oprócz sierpnia) w Strasburgu na sesjach plenarnych. Dodatkowe sesje oraz posiedzenia komisji parlamentarnych odbywają się w Brukseli. Podczas sesji plenarnych posłowie i posłanki debatują i głosują nad proponowanymi aktami prawnymi i poprawkami do nich.  

Przewodniczący: PE wybiera swojego przewodniczącego na odnawialną kadencję na 2,5 roku, który odpowiada za kierowanie obradami plenarnymi oraz reprezentowanie Parlamentu na zewnątrz i w stosunkach z innymi instytucjami z UE. 

Sekretariat: sekretariat PE zapewnia wsparcie administracyjne dla wszystkich posłów i posłanek oraz organów parlamentarnych. Jest odpowiedzialny za obsługę techniczną, prawną, językową i merytoryczną. 

Degresywna proporcjonalność to koncepcja reprezentacji politycznej, która ma na celu zapewnienie równowagi między liczbą obywateli, których dany poseł reprezentuje, a jego rzeczywistym wpływem. W kontekście Parlamentu Europejskiego oznacza to, że mniejsze państwa członkowskie mają nieco większą reprezentację w porównaniu do liczby ich mieszkańców, w celu zapewnienia równości w procesie decyzyjnym. Przy czym ustala się zarówno minimalna liczba reprezentantów (6 posłów i posłanek), jak i maksymalna (96 osób) dla każdego z państw członkowskich. 

Jak to działa w praktyce? W Parlamencie Europejskim każde państwo członkowskie ma przyznaną określoną liczbę mandatów, która odzwierciedla jego liczbę mieszkańców. Czyli im większa populacja kraju, tym więcej miejsc przypada mu w Parlamencie Europejskim, jednakże przy zachowaniu pewnej granicy. Oznacza to, że proporcja reprezentantów do liczby mieszkańców nie rośnie liniowo wraz ze wzrostem populacji, lecz maleje. Dzięki temu mniejsze państwa mają szansę na adekwatną reprezentację i proporcjonalnie mają nieco więcej mandatów na mieszkańca, niż większe państwa.  

Dlaczego to istotne? Degresywna proporcjonalność ma na celu zapewnienie, aby głosy obywateli różnych państw członkowskich miały zbliżoną wartość w procesie legislacyjnym i podejmowaniu decyzji w Parlamencie Europejskim. Jednocześnie, dzięki uwzględnieniu wielkości populacji, większe państwa członkowskie mają większy udział w PE, co odzwierciedla ich większy wkład w całość Unii Europejskiej

Wybory do Parlamentu Europejskiego

Parlament Europejski jest obecnie tworzony przez 705 deputowanych z 27 krajów. W wyborach w czerwcu 2024 r. wybranych zostanie 720 posłów i posłanek. Jest to o 15 osób więcej w porównaniu z poprzednią kadencją. Zazwyczaj liczba posłów i posłanek do Parlamentu Europejskiego jest ustalana przed wyborami. Nie może ona jednak przekroczyć 750 osób, plus przewodniczącego bądź przewodniczącą.

W wyborach do Parlamentu Europejskiego obywatele wszystkich krajów Unii Europejskiej wybierają posłów i posłanki do tej instytucji. Obywatele UE mogą głosować i kandydować w wyborach we własnym kraju lub w kraju UE, w którym mieszkają. Takie wybory odbywają się co 5 lat.

Wybory do Parlamentu Europejskiego są organizowane przez każde państwo członkowskie. Istnieją jednak pewne zasady, które są wspólne dla wszystkich krajów:

  • Wybory muszą odbyć się od czwartku do niedzieli.
  • Liczba posłów i posłanek do PE wybranych z danej partii jest proporcjonalna do liczby uzyskanych głosów.
  • Ponadto każdy obywatel może oddać tylko jeden głos, a głosuje się na kandydatów z krajowych partii politycznych. Warto pamiętać, że w każdym kraju wybiera się inną liczbę posłów i posłanek. Zależy to od liczebności populacji danego państwa.

Wybory do Parlamentu Europejskiego w 2024 roku odbędą się między 6 a 9 czerwca. Najwcześniej, bo już 6 czerwca, będą głosować wyborcy w Holandii. W większości państw członkowskich, tak jak w Polsce, głosowanie odbędzie się 9 czerwca. Wyniki wyborów będzie można śledzić na żywo.

Eurodeputowani, czyli członkowie Parlamentu Europejskiego, są wybierani w wyborach organizowanych co 5 lat. Ich główną rolą jest reprezentowanie obywateli na poziomie unijnym.

Posłowie i posłanki stanowią prawo UE. Ponadto odpowiadają przed nimi Komisja oraz państwa członkowskie. Odgrywają także kluczową rolę w kwestiach takich jak środowisko, gospodarka czy prawa obywatelskie.

Każdy poseł i posłanka posiadają liczne obowiązki. Praca członków Parlamentu Europejskiego składa z działań na rzecz wyborców czy debat w grupach politycznych. Dodatkowo eurodeputowani podejmują się negocjacji i głosowań w komisjach, a także udziału w sesjach plenarnych. Posłowie do PE podróżują również służbowo. Muszą podróżować między okręgami wyborczymi, Strasburgiem, gdzie odbywają się posiedzenia, i Brukselą, gdzie uczestniczą w obradach oraz spotkaniach komisji i grup politycznych.

Rozmaite obowiązki i uprawnienia deputowanych sprawiają, że pełnią oni bardzo istotną rolę w Unii Europejskiej. Warto więc oddać głos w wyborach na kandydatów, których uznamy za odpowiednich do reprezentowania naszych interesów.

Stanem na 2024 rok Polska ma 52 posłów i posłanek w Parlamencie Europejskim. Jest to piąta co do wielkości reprezentacja w całym zgromadzeniu. Ci posłowie i posłanki przynależą do różnych grup politycznych.

27 deputowanych z Polski to członkowie grupy Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy. 16 posłów i posłanek należy do Grupy Europejskiej Partii Ludowej. W Grupie Postępowego Sojuszu Socjalistów i Demokratów w Parlamencie Europejskim jest 7 posłów. W Grupie Odnówmy Europę uczestniczy jedna osoba, tak jak w grupie Zieloni – Wolny Sojusz Europejski.

Polscy europosłowie i europosłanki odgrywają istotną rolę w procesie podejmowania decyzji na szczeblu UE. Reprezentują oni interesy polskich obywateli. Jako członkowie Parlamentu Europejskiego biorą udział w komisjach, w debatach i w głosowaniach nad ustawami i inicjatywami. Dzięki temu przyczyniają się do kształtowania przyszłości Europy.

9 czerwca w Polsce wybierzemy 53 posłów i posłanek do Parlamentu Europejskiego. Jest to duża reprezentacja. Każdy głos oddany w wyborach w Polsce będzie miał wpływ na skład i na działania Parlamentu Europejskiego przyszłej kadencji.

Działanie realizowane w ramach European Parliament Elections 2024 Awareness Campaign. Sfinansowane ze środków UE na podstawie umowy o udzielenie dotacji nr COMM/SUBV/NAT/2024/E/101160418.
Wyrażone poglądy i opinie są jedynie opiniami autora lub autorów i niekoniecznie odzwierciedlają poglądy i opinie Unii Europejskiej lub Parlamentu Europejskiego. Unia Europejska ani Parlament Europejski nie ponoszą za nie odpowiedzialności.

Logotyp Parlamentu Europejskiego
Flaga Unii Europejskiej
Flaga Unii Europejskiej
Close Menu
English Skip to content